Bệnh Huyết Khối

Khám ở BV ĐH Y Dược và BV Chợ Rẫy 6 năm nay, được chẩn đoán bị xơ vữa động mạch, tắc động mạch, đau thắt ngực. Uống Asperin thì bị trào ngược thực quảng. Uống Plavix thì bị viêm bàng quang. Huyết áp cao, mỡ máu cao. Hỏi với tiền sử bệnh như vậy thì uống thuốc gì để đìều trị?

Trong câu hỏi, bác Huê nêu đã được BV ĐH Y Dược và BV Chợ Rẫy chẩn đoán “xơ vữa động mạch, tắc động mạch, đau thắt ngực”. BS xin tư vấn như sau:

Xơ vữa động mạch là một bệnh lý toàn thân, thường xảy ra sau tuổi trung niên. Bệnh do sự tích tụ chất béo trong thành các động mạch, tạo thành các mảng xơ vữa động mạch. Mảng xơ vữa động mạch có thể ngày càng to dần gây chít hẹp lòng của động mạch. Khi mảng xơ vữa bị vỡ hoặc bị loét, huyết khối động mạch sẽ thành lập trên nền mảng xơ vữa ấy và gây tắc hoàn toàn lòng động mạch. Xơ vữa động mạch có thể xảy ra ở nhiều mạch máu trong cơ thể: mạch vành nuôi tim (gây ra thiếu máu cục bộ cơ tim, nhồi máu cơ tim,…mà triệu chứng thường là đau thắt ngực), mạch máu não (biến chứng là nhồi máu não gây đột quị), động mạch thận (gây suy thận), các động mạch chi (có thể gây đau do hoại tử chi nếu tắc mạch chi cấp hoàn toàn). Những người sau đây dễ bị xơ vữa động mạch: tăng huyết áp, hoặc đái tháo đường, hoặc tăng cholesterol máu không được điều trị đúng, người lớn tuổi (nam trên 45 tuổi, nữ đã mãn kinh), những người béo phì hoặc thừa cân và những người có lối sống thụ động ít vận động thể lực, người trong gia đình có thân nhân trực hệ (cha hoặc mẹ hoặc anh chị em ruột) mắc bệnh tim sớm (bị nhồi máu cơ tim hoặc chết do bệnh tim trước 55 tuổi đối với nam và trước 65 tuổi đối với nữ). Điều trị và phòng ngừa huyết khối và biến chứng của huyết khối phải kết hợp nhiều phương pháp sau:

- Điều trị tích cực các bệnh gây xơ vữa động mạch như: tăng huyết áp, đái tháo đường, tăng cholesterol máu.

- Phải kiên quyết bỏ hẳn thuốc lá nếu có hút.

- Tích cực giảm cân nếu thừa cân hoặc béo phì bằng cách ăn kiêng và tăng cường vận động thể lực.

- Thực hiện lối sống lành mạnh bao gồm vận động thể lực đều đặn bằng những môn phù hợp (đi bộ, chạy bộ, đạp xe đạp, bơi lội ít nhất 30 phút mỗi ngày), ăn ít muối, ít chất béo và nhiều rau quả.

- Tùy trường hợp, phải dùng dài hạn một số loại thuốc nhóm statin để điều trị tăng cholesterol máu và thuốc kháng tiểu cầu gồm aspirin và clopidogrel để ngăn chận sự thành lập huyết khối xơ vữa động mạch. Tuy nhiên, người bệnh không nên tự ý dùng các thuốc này mà phải có sự chỉ định và theo dõi chặt chẽ của BS.

Cả aspirin và plavix đều có tác dụng phụ về tiêu hóa như: đau bụng, chán ăn, tiêu chảy hoặc nôn mửa cũng như tác dụng phụ về tiết niệu như viêm nhiễm đường tiểu, dù tỉ lệ thấp, chỉ vài phần trăm bệnh nhân bị khi sử dụng thuốc. Nếu bác Huê biết chắc các triệu chứng trên là do dùng thuốc, bác có thể báo với BS để được điều trị triệu chứng. Nếu vẫn không dung nạp thuốc, có thể đổi qua dùng triflusal (biệt dược Disgren), nhưng phải được BS chỉ định và theo dõi chặt chẽ. Điều trị bệnh lý xơ vữa động mạch đã có biến chứng nhiều cơ quan là lâu dài, thường là suốt đời, đòi hỏi bệnh nhân kiên nhẫn và tuân thủ y lệnh của BS.

Chúc bác an tâm điều trị.