Bệnh Huyết Khối

Cholesterol là một loại của chất béo gọi là lipid. Cơ thể sử dụng nó để làm nhiều việc như tạo ra tế bào mới. Gan là nơi tạo ra cholesterol mà cơ thể bạn cần. Bạn cũng có thể nhận cholesterol từ thực phẩm bên ngoài mà bạn ăn vào.

Cơ thể bạn cần một số cholesterol. Nhưng nếu bạn có quá nhiều, nó bắt đầu tích tụ trong động mạch (là mạch máu mang máu từ tim đến các cơ quan khác). Đây gọi là bệnh xơ cứng động mạch, y học gọi là chứng xơ vữa động mạch (atherosclerosis). Nó thường là một quá trình từ từ và trở nên tệ hơn khi bạn lớn tuổi.

Để hiểu những điều này, hãy nghĩ về việc làm thế nào mà một vật làm tắc nghẽn ống dẫn nước trong chậu nhà bếp của bạn. Giống như việc tích tụ dầu mỡ trong ống dẫn nước, việc tích tụ cholesterol làm hẹp động mạch và khiến cho máu đi qua khó khăn hơn. Nó làm giảm lượng máu tới mô cơ thể, bao gồm cả tim. Điều này có thể dẫn đến những vấn đề nghiêm trọng, gồm đau tim và đột quỵ.

Để xem cơ thể bạn hoạt động như thế nào hãy so sánh tổng cholesterol với con số sau:

·                    Tốt nhất là ít hơn 200.

·                    Giới hạn trên là từ 200 đến 239. Thậm chí ở giới hạn này bạn cũng có khả năng bị cơn đau tim.

·                    Cao là khi trên 240.

Triệu chứng là gì?

Cholesterol cao không làm cho bạn cảm thấy bị bệnh. Nhưng nếu cholesterol tích tụ trong động mạch, nó có thể chặn dòng máu tới tim hoặc não và gây ra đau tim hay đột quỵ.

Trước khi bạn tìm ra bạn có cholesterol cao thì nó có thể đã làm nghẽn động mạch của bạn rồi. Vì thế điều này là rất quan trọng để bắt đầu cách điều trị thậm chí khi bạn cảm thấy khỏe mạnh.

Những loại khác nhau của cholesterol ?

Cholesterol đi khắp nơi trong máu bằng cách gắn với protein. Sự kết hợp giữa cholesterol (là một lipid) và protein gọi là lipoprotein. Lipoprotein có thể là tỷ trọng cao hay thấp, dựa trên khối lượng protein và chất béo mà chúng có.

·                  Lipoprotein tỷ trọng thấp (low-density lipoprotein LDL) là cholesterol xấu. LDL chỉ có hầu hết là chất béo với chỉ một lượng nhỏ protein. Nó có thể làm nghẽn động mạch. Nếu như bạn có cholesterol cao, bác sĩ sẽ nói bạn làm hạ thấp LDL.

·                  Lipoprotein tỷ trọng cao (high-density lipoprotein HDL) là cholesterol tốt. HDL có protein nhiều hơn chất béo. Nó giúp dọn sạch cholesterol xấu ra khỏi máu vì thế nó không làm nghẽn động mạch. Một lượng cao HDL có thể bảo vệ bạn khỏi cơn đau tim..

·                  Triglyceride là một loại khác của chất béo trong máu mà có thể ảnh hưởng tới sức khỏe của bạn. Nếu như bạn có triglyceride cao và HDL cao thì khả năng bạn bị những cơn đau tim càng cao.

Chúng ta có thể nghĩ là HDL là cholesterol "khỏe mạnh" và LDL là cholesterol "tệ hại". Hoặc là bạn có thể nhớ rằng HDL nên cao (high) còn LDL thì nên thấp (low).

Các chuyên gia đã đi đến kết luận mức độ tốt nhất cho mỗi loại cholesterol. Hãy so sánh con số này với kết quả của bạn xem:

·                  LDL nên ít hơn 100. LDL tăng nguy cơ vấn đề về tim mạch, vì thế nên LDL càng thấp càng tốt. LDL cao là khi 160 hay cao hơn.

·                  HDL nên nhiều hơn 40. HDL trên 60 giúp bảo vệ chống lại những cơn đau tim. HDL dưới 40 làm tăng nguy cơ vấn đề về tim. HDL càng cao càng tốt. Lượng cao HDL có thể bù lại lượng cao của LDL.

·                  Triglyceride nên ít hơn 150. Nếu trên 150 có thể làm tăng nguy cơ bệnh tim.

Nguyên nhân gây ra cholesterol cao?

Nhiều nguyên nhân có thể gây ra cholesterol cao bao gồm:

·                    Chế độ ăn. Ăn quá nhiều chất béo bão hòa và cholesterol có thể làm tăng cholesterol. Chất béo bão hòa và cholesterol có trong thực phẩm có nguồn gốc từ động vật (như là thịt bò, thịt heo, thịt bê, sữa, trứng, bơ và phó mát), thực phẩm đóng gói, margarine, rau có trộn mỡ, bánh snack như bánh qui, khoai tây rán.

·                    Cân nặng. Thừa cân có thể làm triglyceride và làm giảm cholesterol "tốt" HDL.

·                    Mức độ hoạt động. Không tập thể dục có thể làm tăng cholesterol "xấu" LDL và giảm HDL.

·                    Sức khỏe tổng quát. Nhiều bệnh như bệnh giảm hoạt động của tuyến giáp (hypothyroidism) có thể làm tăng cholesterol. Hút thuốc làm giảm HDL.

·                    Tuổi tác. Cholesterol bắt đầu tăng sau 20 tuổi. Ở nam giới, nó thường bắt đầu khựng lại sau 50 tuổi. Ở nữ giới, nó giữ ở mức thấp cho đến khi mãn kinh. Sau đó, mức cholesterol tăng lượng tương đương như ở nam giới.

·                    Gia đình. Một số người bị di truyền bệnh hiếm gặp gọi là rối loạn lipid. Nó có thể gây ra cholesterol tổng cộng cao, lượng HDL rất thấp, và triglyceride cao. Nếu như bạn có bệnh này bạn cần điều trị ngay khi còn trẻ.

Cholesterol cao được chẩn đoán như thế nào?

Bác sĩ kiểm tra cholesterol thông qua xét nghiệm máu.

·                    Xét nghiệm cholesterol nhanh (còn gọi là phân tích lipoprotein) là xét nghiệm hoàn thiện nhất. Nó đo cholesterol tổng cộng, HDL, LDL, và triglyceride. Bạn không ăn gì trước khi làm xét nghiệm từ 9 đến 12 tiếng.

·                    Xét nghiệm cholesterol đơn giản có thể đo cholesterol tổng cộng và HDL. Bạn có thể ăn trước khi làm xét nghiệm. Đôi khi bác sĩ làm xét nghiệm này trước. Nếu như nó chỉ ra rằng bạn bị cholesterol cao hoặc HDL thấp, thì sau đó bạn phải làm xét nghiệm cholesterol nhanh.

Điều trị như thế nào?

2 cách điều trị chính là thay đổi lối sống và dùng thuốc. Mục đích của cách điều trị là hạ thấp cholesterol xấu LDL và giảm nguy cơ bệnh tim. Bạn cũng cần làm tăng cholesterol tốt HDL . Lượng HDL cao giúp làm giảm nguy cơ bệnh tim.

Một số sự thay đổi trong lối sống thì quan trọng đối với người có cholesterol cao. Có thể bác sĩ sẽ muốn bạn thực hiện:

·                    Theo chế độ ăn có kèm theo thay đổi lối sống trong trị liệu. Mục đích là giảm lượng chất béo bão hòa bạn ăn vào. Chất béo bão hòa tăng lượng cholesterol. Chế độ ăn giúp bạn lựa chọn thực phẩm tốt hơn bằng cách lựa chọn thịt nạc, sản phẩm ít hoặc không có chất béo, và chất béo tốt như ô-liu và dầu canola.

·                    Giảm cân, nếu như bạn cần phải làm thế. Chỉ giảm 5 đến 10 pound (2.3 đến 4.5 kg) có thể làm giảm cholesterol và triglyceride. Giảm cân có thể làm giảm huyết áp.

·                    Hoạt động nhiều hơn. Tập thể dục có thể làm tăng HDL tốt và giúp bạn kiểm soát cân nặng.

·                    Ngưng hút thuốc nếu như bạn đang hút. Việc này có thể giúp bạn tăng HDL và cải thiện sức khỏe tim mạch.

Đôi khi chỉ sự thay đổi lối sống là đủ. Nhưng nếu như bạn đã thử trong vài tháng và chúng không làm giảm cholesterol thì bác sĩ có thể cho bạn dùng thuốc làm giảm cholesterol như statin. Bạn cũng cần những thuốc làm giảm triglyceride hoặc tăng HDL.

Bạn cần bắt đầu dùng thuốc ngay khi cholesterol của bạn rất cao hoặc nếu như bạn có vấn đề khác làm tăng khả năng có những cơn đau tim. Những người có nguy cơ bệnh tim cao có lợi từ việc dùng liều cao statin để làm giảm LDL càng nhiều càng tốt. Làm giảm LDL càng nhiều thì khả năng có những cơn đau tim càng giảm.

Điều quan trọng là bạn phải dùng thuốc theo sự chỉ dẩn của bác sĩ. Nếu như bạn ngưng thuốc thì lượng cholesterol sẽ tăng trở lại.

Bạn cần đi kiểm tra cholesterol thường xuyên. Kết quả của bạn sẽ giúp bác sĩ biết sự thay đổi lối sống có giúp ích gì không hay là bạn cần nhiều thuốc hơn hoặc là cần những loại thuốc khác.